فیزیک دهم تجربی میکرو گاج

نقد و بررسی     

فیزیک دهم تجربی میکرو گاج

مقدمه

کتاب فیزیک دهم تجربی میکرو گاج همانطور که از اسمش پیداست جزء کتابهای  طبقه بندی شده در درس فیزیک و با هدف آمادگی برای آزمون های آزمایشی و  کنکور در پایه دهم تجربی است. به ادعای مولفین در مقدمه این کتاب قرار است،  نگرش دانش آموزان را نسبت به درس فیزیک تغییر داده تا در آخر کتاب انقلابی  در درک آنها از درس فیزیک ایجاد شود. چیدمان فصلها منطبق برکتاب درسی بوده  و لحن کتاب رسمی است. فرمت کتاب مانند سایر کتابهای بازار، مدل : درسنامه ی  مختصر + مثال آموزشی + تست های طبقه بندی شده + پاسخ تشریحی است.

آموزش (درسنامه)

در کتاب فیزیک دهم تجربی میکرو گاج شروع درسنامه بدون مقدمه آن هم برای  دانش آموزان پایه ی دهمی که تا سال قبل حتی فرمولهای فیزیکی را به صورت  فارسی خوانده اند، کمی حجیم به نظر میرسد و در قدم اول بعنوان منبع آموزشی  جامع به هیچ عنوان برای دانش آموزان دهم مناسب نمیباشد. قطعا یک جزوه ی  دقیق در کنار کتاب درسی مورد نیاز خواهد بود.

هر فصل به تعدادی بخش و زیرشاخه های مرتبط تقسیم شده است و برای هر  زیرشاخه سعی شده که 1 تا 2 تمرین حل شود. در فصل اول که فصل پرچالش (البته  برای دبیران بعلت تغییرات قراردادی نسبت به سالهای گذشته) است، نقصهای قابل  تاملی وجود دارد:

منطقی برای چیدمان بخشها مخصوصا در زیرشاخه ها وجود ندارد. در قسمت  معرفی کمیتهای برداری، یک بیشتر بدانید وجود دارد که به بیان قاعدهی انشعاب  شدت جریان که دانش آموزان در پایه یازدهم تجربی میخوانند و نیز ضرب عدد در  بردار اشاره شده بدون آنکه حتی شکل یک بردار رسم شده باشد.

قست مدل سازی در فیزیک که در کتاب درسی ابتدای فصل قرار دارد، در آخر  بخش 1 مطرح شده و به جای آوردن یک نمونه مثال قابل فهم برای دانش آموزان،  آن را به کتاب یازدهم موکول کرده است. یکاهای بومی و قدیمی ایرانی مطرح شده  در فعالیت های کتاب درسی به هیچ عنوان در درسنامه پوشش داده نشده، این در  حالی است که درآزمون های تستی قطعا مطرح شده و مورد نظر طراحان کنکور نیز  خواهد بود. فراموش نشود کتاب درسی منبع اصلی طرح سوالات کنکور بوده و خواهد  بود.

در قسمت ابزارهای اندازه گیری و تخمین، مثالهای بیشتری در درسنامه با  شکل های نسبتا مناسب وجود دارد. فصل دوم که تغییرات چندانی نسبت به سالهای  گذشته نداشته، دارای انسجام بیشتری است و تمرینهای حل شده ی بیشتری نیز  دارد. متاسفانه تمرینها و پرسشهای کتاب درسی به طور کامل نه در درسنامه و  نه در تستها پوشش داده نشده است.

در فصل سوم ارتباط بین بخشها بیشتر دیده میشود و مثالهای بیشتری هم حل  شده و تقسیم بندی ها نسبتا قابل قبول بوده است. در فصل چهارم که به اعتقاد  بنده بهترین تقسیم بندی را نسبت به سایر فصول دارد، مثالهای متنوعتری حل  شده و مطالب ترکیبی با فصل قبلی نیز بررسی شده است.

بعنوان جمع بندی میتوان گفت که جایگاه و ویژگیهای مخاطبان کتاب (دانش  آموزان دهم) محور اصلی کتاب نبوده و درسنامه های کتاب بیشتر برای دانش  آموزان دوازدهم تجربی آینده، که قرار است این مطالب را برای کنکور خود مرور  کنند، نوشته شده است. در درسنامه ها سوالات کنکور سالهای قبل بعنوان تمرین  مطرح نشده تا دانش آموزان ببینند که آیا با این درسنامه قادر به حل سوالات  هستند یا خیر. در مجموع درسنامه ها خیلی به عمیق شدن مطلب نمیپردازد و به  طیف نکته و تست نزدیک تر است.

تست (تمرین)

• فصل اول : 116 تست دارد که با توجه به حجم مطالب این فصل مناسب به نظر  میرسد.(اما از تست 44 تا 116 به چگالی اختصاص دارد که می‎توانست متعادلتر  باشد)
• فصل دوم : 167 تست دارد که با توجه به اهمیت مفهومی این فصل و کاربرد آن در سالهای آینده میتوانست کمی بیشتر باشد.
• فصل سوم : 215 تست دارد که با توجه به اهمیت مفاهیم فصل میتوانست کمی بیشتر باشد.
• فصل چهارم : 391 تست دارد که با توجه به گستردگی مطالب این فصل مناسب به نظر میرسد.

یکی از حسن های کتاب فیزیک دهم تجربی میکرو گاج ، میکروطبقه بندی بودن  تستهای آن است و همانطور که در مقدمه هم ذکر شده، بیشتر تستهای کنکورهای  سراسری سالهای قبل را بررسی کرده و با توجه به حذف کنکور آزاد، منتخب  سوالات سالهای قبل دانشگاه آزاد اسلامی را نیز پوشش داده است. علاوه بر این  ، در هر تیتر سوالاتی تحت عناوین مکمل خلاقانه، مکمل محاسباتی و مکمل  مفهومی که تغییراتی در سوالات کنکورهای سالهای قبل داده است، برای پوشش  بهتر مطرح شده است.

مخاطبین تستها دانش آموزان با هر سطحی هستند و تستها دارای سطح بندی  نمیباشند. تستها تقریبا در مسیر کنکور قرار دارند و کمتر تستی دیده میشود  که به حاشیه رفته باشد. پاسخ تشریحی تستها برای دانش آموزان پایه ی دهم  خیلی مناسب نیست و به طور کامل توضیح داده نشده و در موارد بسیاری به  تمرینهای حل شده در درسنامه ارجاع داده شده است. تمارین، فعالیتها و شکلهای  کتاب درسی به طور کامل پوشش داده نشده است.

تعداد تست ها و سوالات

فصلعنوانتعداد تست

ظاهر کتاب

طرح روی جلد کتاب فیزیک دهم تجربی میکرو گاج چندان جذاب نیست و پشت جلد  هم که به تبلیغات اختصاص داده شده است. نوع فونت و اندازه ی آن مورد قبول  است، ولی رسم اشکال و نمودارها در بعضی از فصلها قابل قبول و در بعضی فصلها  مناسب نمیباشد. کتاب دو رنگ (مشکی و آبی) است. کاغذ به کار رفته دارای  کیفیت قابل قبولی است ولی جذابیت بصری برای مخاطب به هیچ عنوان ندارد.

جمع بندی

شاید مهمترین نکته ای که بتوان گفت این است که هدفی که مولفین در ابتدای  کتاب فیزیک دهم تجربی میکرو گاج ادعا کرده اند آن چنان قابل دستیابی نیست و  بیشتر از جنس تعیین چشم انداز بوده است که فاصله ی زیادی با آن دارد.  انتظار میرود که در کتاب هایی از این دست که جنس میکروطبقه بندی دارند سطح  بندی سوالات نیز صورت بگیرد.

کتاب فیزیک دهم تجربی میکرو گاج به عنوان منبع دوم یا سوم برای دانش  آموزان دهمی که برای کنکور خود خیز برداشته اند مناسب خواهد بود و پیشنهاد  می شود که پس از عمیق شدن مطالب کتاب درسی (اعم از متن، مفاهیم، تمارین،  فعالیت ها و پرسش ها) این کتاب مورد استفاده قرار بگیرد. البته برای دانش  آموزان متوسط رو به بالا در حین آموزش، خواندن و زدن تست ها می تواند مفید  باشد.